W dniu 12 września br. w tut. Urzędzie odbyło się czwarte posiedzenie Rady Miejskiej w Przemkowie. Posiedzenie poprzedzone było dwudniowymi obradami wszystkich stałych komisji rady, które spotkały się na zaproszenie i z inicjatywy Burmistrza Przemowa Jerzego Szczupaka. Tematem spotkań był przesłany przez zarząd województwa do wszystkich gmin Dolnego Śląska projekt Audytu krajobrazowego. Do Rady Miejskiej w Przemkowie pismo w sprawie wydania opinii o projekcie audytu wpłynęło w dniu 13 sierpnia 2024 r. i w dniu 14 sierpnia 2024 r. zostało, drogą mailową, przekazane wszystkim radnym. W treści pisma przewodniego Zarząd województwa pouczył Radę Miejską, iż zgodnie z ustawowym terminem ma ona 30 dni na zajęcie stanowiska w sprawie. W przypadku jego braku uznaje się, iż Rada wyraża opinię pozytywną o przedłożonym projekcie.

Biorąc pod uwagę fakt, iż nikt nie zgłosił zapytań i wątpliwości w zakresie przedstawionego projektu, Burmistrz zainicjował spotkanie z Przewodniczącym i Wiceprzewodniczącym Rady w celu uzyskania informacji czy Rada będzie podejmowała rozstrzygnięcie w tym zakresie, czy zgodnie z możliwością przewidzianą w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, przyjmie dokument na zasadzie milczącej zgody. Na spotkaniu Burmistrz wskazał jakie znaczenie dla gminy Przemków ma opracowywany dokument, jakie potencjalne zagrożenia może wygenerować jego przyjęcie przez województwo dolnośląskie oraz jakie potencjalne korzyści może przynieść wyznaczenie na naszym terenie krajobrazów priorytetowych. Wskazał również na prowadzone przez Gminę Przemków i samorząd województwa wspólne pozytywne działania. W wyniku spotkania ustalono, iż na dzień 6 września br. zwołane zostaną posiedzenia wszystkich stałych komisji Rady Miejskiej w celu omówienia przedłożonego projektu.

Na posiedzeniu łączonym Komisji przedstawiciele tut. Urzędu w możliwie najbardziej jasny i czytelny sposób zaprezentowali przybyłym radnym genezę powstania dokumentu, procedurę jego tworzenia oraz potencjalne możliwe, pozytywne jak i negatywne skutki jego przyjęcia przez Zarząd Województwa. Wielokrotnie podkreślano fakt, iż nie można dziś jednoznacznie stwierdzić, które z rekomendacji w stu procentach wpłyną negatywnie na rozwój gminy, ważne jest jednak aby Rada Miejska zapoznała się z dokumentem i podjęła rozstrzygnięcie. Poinformowano również Radnych, iż przedstawione przez tut. Urząd obawy są najdalej idącym „czarnym scenariuszem”, wyjaśniono podstawowe pojęcia oraz wskazano, iż dla części krajobrazów użyte w audycie nazewnictwo może prowadzić do pewnych nieporozumień, jak choćby „Przemkowski Park Krajobrazowy”, który jest zarówno formą ochrony przyrody wyznaczoną na podstawie ustawy, wyznaczonym krajobrazem priorytetowym jaki i instytucją mającą siedzibę na terytorium naszej gminy. W wyniku przeprowadzonych rozmów Radni ustalili, iż konieczne jest zajęcie stanowiska przez Radę Miejską oraz wskazanie Zarządowi Województwa wszystkich obaw, choćby tych najdalej idących.
Podkreślenia wymaga fakt, iż dokument jest w trakcie procedury jego uchwalania. Przed nami okres konsultacji społecznych, w których każdy mieszkaniec Dolnego Ślaska może wziąć udział i zgłosić swoje uwagi i wnioski.

W przypadku gminy Przemków warto pamiętać, że unikatowa przyroda, piękne krajobrazy oraz wspaniałe dziedzictwo kulturowe jest i będzie motorem rozwojowym naszej Gminy. Wspólne działania Burmistrza i Rady Miejskiej powinny prowadzić do szukania możliwości i eliminacji ewentualnych barier rozwojowych w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz z pełnym poszanowaniem dla niewątpliwych atutów jakimi w przypadku Gminy Przemków są przyroda, kultura, tradycja i krajobraz.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze, skompensowane informacje dotyczące audytów krajobrazowych, do lektury których szczerze Państwa zachęcamy. Pozwoli to Państwu na usystematyzowanie podstawowej wiedzy oraz da możliwość oceny materiałów pojawiających się na ten temat w przestrzeni publicznej, często demonizujących dokument oraz wprowadzających spore, nieuzasadnione zamieszanie.

Audyt krajobrazowy jest dokumentem, który powstaje na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. poz. 774 ze zm.). W/w ustawa określiła m.in. mechanizmy ukierunkowane na ochronę i planowanie krajobrazu oraz na poziomie lokalnym dała możliwość radzie miejskiej ustalenia zasad i warunków lokalizowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, a także urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Wprowadziła również definicję krajobrazu priorytetowego jako szczególnie cennego dla społeczeństwa ze względu na swoje wartości przyrodnicze, kulturowe, historyczne, architektoniczne, urbanistyczne, ruralistyczne lub estetyczno-widokowe, wymagającego zachowania lub określenia zasad i warunków jego kształtowania.
Zgodnie z w/w ustawą jednym z mechanizmów ochrony krajobrazu jest opracowanie Audytu krajobrazowego będącego kompleksowym opracowaniem, które pozwala na klasyfikację, identyfikację, waloryzację i ochronę krajobrazów Polski. Opracowywany jest rzadziej niż raz na 20 lat w oparciu o wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 r. w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych (metodologia, zawartość itp.).

Audyt określa:
– krajobrazy wydzielone na obszarze danego województwa;
– rozmieszczenie krajobrazów priorytetowych;
– dodatkowo identyfikuje lokalizacje i granice: parków kulturowych, parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu, obiektów znajdujących się na listach Światowego Dziedzictwa UNESCO, obszarów Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO (MaB) lub obszarów i obiektów proponowanych do umieszczenia na tych listach;
– wskazuje zagrożenia dla możliwości zachowania wartości krajobrazów priorytetowych oraz wartości krajobrazów w obrębie obszarów lub obiektów objętych ochroną;
– ponadto w audycie krajobrazowym formułowane są rekomendacje i wnioski dotyczące kształtowania i ochrony krajobrazów priorytetowych oraz krajobrazów objętych ochroną;
– wyznaczane są także lokalne formy architektoniczne zabudowy w obrębie krajobrazów priorytetowych.

W procedurze uchwalania audytu krajobrazowego opinia rady miejskiej na temat projektu audytu nie jest wiążąca dla zarządu województwa (organ wykonawczy). Jednak dla nieuwzględnionych opinii gminy ustawodawca przewidział szczególne rozwiązanie. Na zgłoszone przez gminę przed uchwaleniem audytu krajobrazowego żądanie, sejmik województwa (organ uchwałodawczy) rozstrzyga w formie uchwały o zasadności nieuwzględnienia opinii przez zarząd województwa. Rozstrzygnięcie sejmiku jest w tym zakresie wiążące.

W przedłożonym tut. Radzie projekcie Audytu wskazano dla gminy Przemków 6 krajobrazów priorytetowych. Trzy z nich pokrywają się z już istniejącymi formami ochrony przyrody, dla których pewne obostrzenia i wytyczne już obowiązują. Znalazły się tutaj:
– Przemkowski Park Krajobrazowy (jako forma ochrony Przyrody a nie instytucja, bez zmiany jego wielkości i zasięgu),
– Rezerwat Przyrody Stawy Przemkowskie,
– oraz Rezerwat Przyrody Łęgi Źródliskowe koło Przemkowa.

Pozostałe trzy krajobrazy priorytetowe zostały wyznaczone dla obszarów:
– Bory Dolnośląskie,
– Stawy Przemkowskie,
– oraz dawne kąpielisko w Przemkowie.

Dane dla każdego krajobrazu priorytetowego zebrano w tzw. zeszyty, które zawierają metrykę krajobrazu, dokumentację fotograficzną i kartograficzną, kartę oceny krajobrazu, wskazanie krajobrazu priorytetowego, walory przyrodnicze i kulturowe oraz fizjonomię krajobrazu. Dokument wskazuje również zagrożenia jakie mogą wystąpić dla danego terenu oraz rekomendacje i wnioski dla krajobrazu.

Z projektem Audytu można zapoznać się na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, w katalogu Audyt krajobrazowy (link: dokumentacja Audytu krajobrazowego). Przeglądanie projektu Audytu krajobrazowego możliwe jest za pośrednictwem Geoportalu Dolny Śląsk (link: Geoportal Dolny Slask).

Podjęta przez Radę Miejską w Przemkowie uchwała nr IV/19/24 w sprawie negatywnej opinii projektu Audytu krajobrazowego dla województwa dolnośląskiego w zakresie terenu dotyczącego Gminy Przemków, znajduje się w zbiorze aktów własnych Gminy Przemków: https://prawomiejscowe.pl/GminaPrzemkow-UrzadMiejskiwPrzemkowie/document/1092630/Uchwala-IV_19_24